Archaische Prediode

Archaische periode


De Archaïsche periode in de Griekse geschiedenis beslaat de periode van ± 800 tot 480 v.Chr. Het woord archaïsch is van Griekse oorsprong en betekent vrij vertaald 'uit het begin'.

archaisch standbeeld

In deze tijd werden de eerste grote tempels gebouwd en ook de schilderkunst en monumentale beeldhouwkunst kwam tot ontwikkeling. De ontwikkeling van deze kunsten wordt ingedeeld in een vroeg-archaïsche, oriëntaliserende of Daedalische stijl (ca. 700-610 v.Chr.), een streng-archaïsche stijl (ca. 610-570 v.Chr.), een rijp-archaïsche stijl (ca. 570-530 v.Chr.) en een laat-archaïsche stijl (ca. 530-480 v.Chr.).

De vormgeving van de vroege, archaïsche beelden kwam voort uit de Egyptische vormentaal. De Grieken kenden deze door de handelsbetrekkingen. In de vroege, vrijstaande mensfiguren is er sprake van een ‘archaïsche glimlach’. Archaïsche beelden waren statisch, de mens werd afgebeeld in een stereotiepe houding: met één voet voor de andere. De houding met het linkerbeen een beetje vooruit was een normale houding in de Egyptische beeldhouwkunst. De houding met het linkerbeen een beetje vooruit was een normale houding in de Egyptische beeldhouwkunst. De ogen zijn amandelvormig, het gezicht is weergegeven met een kenmerkende glimlach. De vuisten zijn licht gebald.

vergelijking tussen egyptische en archaische kunst

De Archaïsche periode loopt van 720 v.Chr. tot 480 v.Chr. In deze tijd werden de eerste grote tempels gebouwd en ook de schilderkunst en monumentale beeldhouwkunst kwam tot stand. Van Egypte worden de statische, uit vaste verhoudingen bestaande formules voor beeldhouwwerk overgenomen. Deze lange periode kenmerkt zich door de ontwikkeling van deze modellen naar een eigen, Griekse beeldtaal met een steeds grotere natuurgetrouwheid. De Grieken hadden een meergodendom en elke god had zijn eigen tempels.

In de Archaïsche Periode begon de Griekse cultuur tot wasdom te komen. De stadstaat (polis) ontwikkelde zich en het bestuur ervan veranderde: de democratie werd uitgevonden, kunst en cultuur gingen een grotere rol spelen dan in de Donkere Eeuwen – en heel belangrijk: er werd steeds meer opgeschreven.

Niet alleen grote stadstaten als Athene en Sparta werden belangrijk: de Hellenen stichtten wijd en zijd kolonies langs de kusten van de Middellandse Zee: dicht bij het "echte" Griekenland, zoals nieuwe steden in Klein-Azië en steden als Byzantium, maar ook naar het westen: in Italië, Frankrijk, op Corsica en Sicilië en Noord-Afrika: steden als Napels (Neapolis), Syracuse en Marseille (Massalia) zijn oorspronkelijk Griekse kolonies.

archaisch schilderij

Omdat de gebouwen gedecoreerd moesten worden, ontstonden daarbij ook problemen. Een tympanon, bijvoorbeeld is een erg lastige vorm om op te vullen met sculpturen of reliëf. Ook stond men voor een probleem bij het decoreren van het doorlopende fries. Als oplossing werd op het fries een optocht, of processie afgebeeld. In de loop van de tijd begonnen de Grieken het steeds belangrijker te vinden, dat het op tympanon van een tempel een eenduidige afbeelding moest staan. Men wilde dat het een soort toneel werd waarop zich realistische gebeurtenissen afspeelden. Hiermee groeide ook het verlangen naar geperfectioneerde sculpturen van mensen; een beeld van een mens, moest ook op een mens lijken.

beeld van archaische beeld van baby